KPSS Öğrencileri için Özel Ders Notları

1- 1-ilk Türk devletleri bazı önemli kavramlar
2- 2-Ağılıg : Hazine
3-Ağıcı : Hazine görevlisi-vergi memuru
4-Apa : Sivil yönetici ,Bilge kişi.(Apa Tarkan :Tonyukukun lakabı)
5-Aygucı : Vezir-Başbakan
6-Ayuki : Hükümet
6-Balık : Şehir
7-Orda: Klan ,Kabile
8-Bitigçi/Tamgacı : Devlet yazışmalarını yapan görevli
9-Buyruk : Bakan
10-İl/El : Devlet
11-Kurultay (Toy – Keneş-Kengeş) : Meclis (Danışma Meclisi)
12-Kut : Hükümdarlık yetkisini Tanrı’nın verdiğine inanılması(Teokrasi ile ilişlilendirilemez)
13-Şad : Taşrada görevli hanedan üyesi (vali)
14-Toygun : Kurultaya (Meclise) katılma hakkı olan kişi
15-Tudun : Vergi memuru
16-TUTUK:Vali-askeri vali
17-Yarlığ : Hükümdarın emri(Ferman)
19Bedizci: Ressam
20-Uçmağ: Cennet
21-Tamu: Cehennem
22-Ongun : Totem
23-Eğne: Çeyiz
24-Törün: Düğün yemeği
25-Eşük: Kefen
26-Kurgan : Mezar(Ahiret inancı olduğunu gösterir.)
27-Balbal: Mezar Taşı(Kişinin sağ iken savaşlarda kaç kişiyi öldürdüğünü gösterecek sayıda dikilir.Ahiret 28-İnancı olduğunu gösterir)İlk Türk heykelleri(Uygurlardan önce heykel yapıldığını gösterir)
29-Umay:Tanrıça
30-Yuğ:Cenaze Töreni(Ahiret İnancı olduğunu göstermez,Yuğ aşı bu törende dağıtılırdı)
31-Destan:Kahramanlık öyküsü
32-Sagu :Ağıt(Ölenin arkasından söylenir.)
33-Sav:Atasözü
34-Koşuk:Mani türünde coşkulu Şiir
35-Baksı-Kam-Şamanin Adamı-Kurultaya Katılmaz,dini ayinleri yönetir,kurultaya katılmaması teokratik yönetim olmadığını gösterir
36-Tüz:Yöneticilerle yönetilenler arasında karşılıklı görev ve sorumlulukların belirlendiği sözlü anlaşma.
37-Oğuş:Aile
38-Urug:Aileler Birliği
39-Boy(bod):Urugların birleşmesiyle oluşur
40-Budun(Bodun):Millet-Ulus:Boyların bir araya gelmesiyle oluşur.Siyasi(Ülke-Toprak- Egemenlik-Halk) nitelik kazanınca İL olur.
41-Orun:Kurultaya katılan Toygunların kağanın yandaki oturma düzeni-protokol.
42-Ülüş: İslamiyet öncesi Türk devletlerinde, Tanrı’nın Türk ülkesinde bolluk ve bereketi artırması kağanın da bunu adil bir şekilde halka paylaştırmasıdır.Kurultaya katılanların hayvanın etini ,yemekleri paylaşmalarını düzenler.
43-Küç(Güç):Kağana tanrı tarafından verilen askeri yeteneği artırdığına inanılan güç.
44-Kalıng:Başlık Parası
45-Kuanpo-Çav-Kamdu-Yarmakara
46-Kün:Halk
47-Uzluk:Barış,Sulh.,İyiniyet.
48-Könilik:Kağanın halkına iyi.adil davranması
49-Ir:beste
50-Küg:Melodi
51-Kithara , Çevgan:telli çalgı
52-Timpani ,Kös, Köpürge avul
53-Kopuz:Bağlamaya benzer bir tür müzik aleti
54-Yargan(Yargucı):Yargıç-Hakim(En Büyük hakim hükümdardır)
55-Yargu:Mahkeme
56-Atalar Kültü:Ölmüş büyüklerin ruhlarına inanılması , saygı duyulması.(Animizm)
57-Bazı hayvan adları:
58-Sıçan:Küske,küsgü(12 hayvanlı Türk takvimi bu hayvanla başlar)
59-Domuz:Tonguz,Tonuz(12 hayvanlı Türk takviminin sonuncu ayıdır.)
60-At:Yunt,Yılkı,yılgı
61-Maymun:Biçin,Meçin
62-Yılan:Cılan,Zılan
63-Koyun:Hoy,Koy,Honın,Konın,Toklu
64-Ud:Uy,Ut(Boğa,Sığır)
Çavgan:At(Yunt)üzerinde oynanan savaş oyunu
65-Tolga-Börk :Askerlerin giydiği başlık
66-Böri ,Noyan,Tarkan,Sübaşı.Buğ:Ordu Komutan
67-Yelme:Keşif yapan askeri bölük,asker
67-Kargı: Silah olarak kullanılan, ucu sivri ve demirli uzun mızraktır.
69-PEYK(ŞATIR): Osmanlıda postacı sınıfındandır. Padişahın isteklerini vali ve komutanlara bildirirdi.
70-BUYRULTU: sadrazamın yazılı emirleri
71-GEDİK: Osmanlıda esnafa verilen dükkân açma izni
72-MENZİL: Ulaşım sistemi içerisindeki konaklama yeri
73-KAPAN: Yiyecek ve giyeceklerin toptan yapıldığı yer
74-MÜTEFERRİKA: Padişahın ve saltanatın şerefiyle ilgili işleri düzenlerdi
75-SARBANBAŞI: Develerin başında bulunan görevlidir.
76-EHLİ HİBRE: Osmanlıda üretilen malların kalite denetimini yapan Lonca teşkilatı içerisinde ki görevli
77-ZEVAİD: Vakfın gelirinin masraflarından artan para
78-SURNAME: Padişah çocuklarının doğum, sünnet ve düğün törenlerinin anlatan edebi eser
79-SÜRSAT: Osmanlıda ordunun ihtiyacı için halkın zorunlu olarak sattığı ihtiyaç maddesi
80-PANDOR: Osmanlıda Balkanlarda güvenliği ücret karşılığında sağlayan kişi
81-DERBENT: Yol ve seyahat güvenliğini sağlayan karakola verilen isim
82-MARTOLOS: Hırıstiyanlardan oluşan kale muhafızı veya derbent
83-TİMİN: Ulaklara ödenen para
84-CERAHOR: Osmanlıda paralı Hırıstiyan asker. Yol açmak, kale yapmak ordunun geçmesine engel olan ormanları temizler geçerlerdi
85-EBNEİ SİPAHİyAN: Kapıkulu askerlerinin süvari takımına verilen isim
86-KEMANKEŞ: Okçulukta usta olanları tanımlamak için kullanılır
87-BAŞTARDA: Amiral veya sancak gemisi
88-NAKİBÜL EŞRAF: Hz. Muhammed’in sülalesine mensup olanların işleriyle ilgilenmek üzere kendi aralarında seçilen kişi *İlmiye mensubu
89-SURRE: Osmanlıda her yıl Hac mevsiminde Haremeyn(Mekke-Medine) ahalisine gönderilen para
90-BOSTANCI: Saray ve köşklerin güvenliğiyle ilgilenen görevli
91-ASESBAŞI(POLİS): Osmanlıda gece bekçileri.
92-HARBENDE: Saray kapıcılarına verilen isim
93-ULUFE(MEVACİP):Kapıkulu askerlerine 3 ayda bir verilen maaş
94-TEVLİYET: Vakıf işine bakma görevi MUHASİP: Padişahların deneyimlerinden ve bilgilerinden yaralandıkları sohbet arkadaşları
95HANKAH: Tarikat ehlilerinin derviş ve mutasavvıfların toplanıp sohbet ettikleri yer
96-ODA: Yeniçeri kışlalarına verilen isim
97-OTURAK: Hizmetlerine karşılık ödüllendirilmeye layık görülen hastalıklı sakat yaşlanmış yeniçerilerin hizmetten alınıp emekliye ayrılmaları
98-TEMLİK: Şeriat hükümlerine dayandırılarak bazı arazilerin miri sınıfından çıkarılıp kişilerin mülki olarak tasarruf edilmesi
99-MEŞALECİ: Osmanlıda geceleri yolları aydınlatan sınıf